Flagowymi i rozpoznawalnymi architektonicznymi symbolami procesów modernizacyjnych zachodzących w okresie II RP jest architektura modernistyczna dynamicznie rozwijających się miast takich jak Gdynia, Warszawa czy Katowice. Ich ranga wynika zarówno z bardzo dobrego ich przebadania, jak i szeregu akcji popularyzacyjnych (np. szlak architektury modernistycznej).

Celem projektu jest pokazanie, że analogiczne zjawiska zaszły także w mniejszych ośrodkach, a będące ich świadectwem architektoniczne dziedzictwo może stać się pretekstem do lepszego wniknięcia w lokalną historię oraz budowy specyficznej, zakorzenionej lokalnie tożsamości nierozerwalnie związanej z ogólnokrajową narracją tzw. „wielkiej historii”.

Tegoroczna edycja projektu zakłada wytypowanie 8 obszarów dawnych powiatów – po jednym z terenu każdego z 8 wybranych międzywojennych województw pozostających w obecnych granicach Polski. Ze względu na charakter projektu, wybrany powiat nie będzie ówczesną siedzibą władz administracyjnych województwa – umożliwi to analizę do tej pory słabiej promowanych, a bardzo wartościowych założeń takich jak np. osiedle Dyrekcja w Chełmie czy modernistyczna zabudowa miast Centralnego Okręgu Przemysłowego.

W kolejnym etapie, w drodze konkursu wyłonionych zostanie 8 uczestników, o ile to możliwe związanych z danym regionem, którzy zostaną zaproszeni na zorganizowane specjalnie dla nich warsztaty szkoleniowe dotyczące promowania wiedzy o lokalnym dziedzictwie, budowy jego atrakcyjnego wizerunku, edukacji, metodach prezentacji. Warsztaty będą także wstępem do przygotowywania realizowanych w danych powiatach skromnych i dopasowanych do lokalnych możliwości organizacyjnych przedsięwzięć ekspozycyjnych i edukacyjnych – lokalnie i online.

Kuratorzy-Organizatorzy w trakcie fazy badawczej będą pracować nad rozpoznaniem i uczytelnieniem architektonicznych i infrastrukturalnych śladów procesów modernizacyjnych dwudziestolecia międzywojennego. Obejmie to między innymi identyfikację zrealizowanych w tym czasie projektów typowych takich jak szkoły, dworce czy standardowe obiekty mieszkalne – także wykonane z drewna. Podczas pracy nad lokalnym dziedzictwem powstaną rozdawane za darmo mapy – przewodniki, czy pocztówki z atrakcyjnymi zdjęciami miejscowej architektury. Działania będą także relacjonowane na dedykowanej podstronie projektu będącej częścią strony internetowej NIAiU oraz w mediach społecznościowych. Merytoryczna i ikonograficzna treść tych regionalnych prezentacji będzie od początku koordynowana w taki sposób, aby zbudować z nich spójny scenariusz wspólnej wystawy, która pozwoli zaprezentować zupełnie nieznaną skalę i efekty działań modernizacyjnych w całym kraju. Wystawa zbiorowa planowana jest na rok 2021.