Z głębokim żalem przyjęliśmy informację, że 5 stycznia odszedł Adam Kowalewski, architekt, urbanista, urzędnik państwowy i dyplomata, wiceminister gospodarki przestrzennej i budownictwa w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, Przewodniczący Głównej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej, członek Polskiej Rady Architektury, uczestnik prac zespołów przygotowujących reformę samorządów terytorialnych w Polsce, uczestnik Okrągłego Stołu, ambasador RP w Kenii.

Był niestrudzonym orędownikiem rozwiązań sprzyjających budowaniu ładu przestrzennego w Polsce – Jego aktywność naukowa i społeczna skupiała się szczególnie na potrzebie odbudowy planowania przestrzennego w Polsce, m. in. poprzez uświadamianie strat ekonomicznych i kosztów społecznych niekontrolowanej urbanizacji.

Jak wspomina prof. Bolesław Stelmach:

Adam miał zasadnicze znaczenie w moim życiu. Gdy w 1984 roku pojechałem po raz pierwszy do Niego na Saską Kępę, przekazał mi maszynopis „Instrumenty polityki przestrzennej w krajach europejskich”. Ja w tym czasie rozpocząłem pracę w Instytucie Gospodarki Przestrzennej, nad doktoratem o tym samym tytule. Jednak ta jedna rozmowa i tekst Adama uświadomiły mi, jak bezsensownego zadania się podjąłem. Założenia mojej pracy wynikały bowiem z narzuconych mi prób „uspołecznienia” socjalistycznego planowania przestrzennego. Gdy pokazałem zmienione, pod wpływem materiałów i rozmowy z Adamem, tezy mojego doktoratu, wyleciałem z Instytutu w przyspieszonym trybie. Moje zmienione tezy były antysystemowe, a nikt wtedy nie dopuszczał myśli o zmianie Systemu. Było to dla mnie zbawienne, bo zmusiło do zmiany życiowych planów. Zająłem się bez reszty architekturą – budowaniem. Do planowania przestrzennego, legislacji rozważań systemowych wróciliśmy z Adamem dopiero po 2004, gdy był Przewodniczącym Głównej Komisji Urbanistyczno – Architektonicznej. Jako współtwórca polskiego ustroju samorządowego miał nieocenioną rolę w pracy Komisji przez wiele lat jej funkcjonowania. Potem Jego doświadczenia były niezwykle istotne w pracy Komisji Kodyfikacyjnej nad Kodeksem Prawa Budowlanego, przy których to pracach często spotykaliśmy w ramach konsultacji ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich. We wszystkich tych aktywnościach, Adam był niezastąpiony. Będzie nam Go bardzo brakować.

Adam Kowalewski urodził się 12 grudnia 1940 r. w Wołominie na Mazowszu. Jako ekonomista, architekt i urbanista był związany z Instytutem Rozwoju Miast, Instytutem Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk oraz Biurem Planowania Rozwoju Warszawy.

Po powołaniu rządu Tadeusza Mazowieckiego objął stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa i uczestniczył w pracach zespołów powołanych w celu przygotowania reformy samorządowej, którą wprowadzono wiosną 1990 r. W latach 1992-1996 był ambasadorem RP w Kenii. Reprezentował Polskę także w agendach ONZ zajmujących się rozwojem miast.

Został odznaczony Krzyżem Oficerskim (2004) i Krzyżem Komandorskim (2009) Orderu Odrodzenia Polski.

___________

Przypominamy opublikowany na stronie Instytutu wnikliwą analizę Kryzys polskiej przestrzeni. Źródła, skutki i kierunki działań naprawczych, którego współautorem był Adam Kowalewski

Link: Forum urbanistyki: Kryzys polskiej przestrzeni. Źródła, skutki i kierunki działań naprawczych | Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki (niaiu.pl)

Fot. Wojciech Olkuśnik / East News