Naszą misją jest upowszechnianie i popularyzowanie wiedzy dotyczącej architektury i urbanistyki. Zależy nam na tym, aby od najmłodszych lat wspierać rozwój oraz kształtować świadomość dzieci i młodzieży w tych dziedzinach. Architektura otacza nas i towarzyszy nam przez całe życie. Od dziecka obcujemy z nią i w niej dorastamy, dlatego jednym z najbardziej istotnych obszarów naszej działalności jest edukacja dzieci i młodzieży w zakresie odpowiedzialności za wspólną przestrzeń.

Program edukacyjny Być jak architekt/ka ma na celu poznanie pracy architekta. Kim jest architekt, czym się zajmował kiedyś, a czym zajmuje się obecnie? Jakie zadania stawia mu społeczeństwo (w tym również najmłodsi)? Jak powstają domy, szkoły, ulice czy place? Jak najśmielsze pomysły architektów o domach i miastach XXI wieku materializują się w rzeczywistość?

Na te i inne pytania szukamy odpowiedzi w pracowniach architektonicznych. Podczas spotkań z architektami rozmawiamy o tym, jak rozumieć architekturę i się nią cieszyć oraz w jaki sposób można przyczyniać się do bardziej zrównoważonej przyszłości.

Kuratorki projektu: Anna Czarnota, Katarzyna Domagalska

W czwartej edycji programu Być jak architekt/ka swoje drzwi dla uczniów i szkół otworzyło pięć pracowni w Katowicach, Krakowie i Warszawie. Dziesięć szkół miało okazję złożyć wizytę architektom i dowiedzieć się, na czym polega ich praca.

Nizio Design International
Pierwsze dwa spotkania odbyły się w autorskim studio Nizio Design International, w zabytkowej kamienicy na warszawskiej Pradze-Północ. Licealiści oraz uczniowie szkoły podstawowej dowiedzieli się od założyciela pracowni Mirosława Nizio, jak powstają projekty niełatwe, ale ważne dla historii, pamięci oraz tożsamości, takie jak Muzeum Powstania Warszawskiego, Narodowe Muzeum Hołodomoru-Ludobójstwa w Kijowie czy wystawa stała w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie. Była to niezwykła lekcja historii i przejmująca opowieść o tym, jak duża odpowiedzialność spoczywa na architektach i architektkach starających się przełożyć na język architektury i scenografii historie wojenne mierzone ludzkimi tragediami.

Podczas spotkań młodzież miała okazję zrozumieć, jak ważne są cierpliwość, wytrwałość w dążeniu do celu i pokora. Usłyszała, że należy walczyć o jakość, a podstawą każdego dobrego projektu jest dogłębna analiza tematu. Mirosław Nizio podzielił się z nią również prywatną opowieścią. Swoją architektoniczną przygodę rozpoczynał od stolarstwa, następnie studiował malarstwo i architekturę wnętrz w Nowym Jorku. Postanowił wrócić do Polski, żeby tu kreować rzeczywistość. Bardzo ceni sobie zdobyte doświadczenia, które pozwalają mu myśleć w kategoriach globalnych oraz interdyscyplinarnych.

Projekt Praga
Co właściwie na co dzień robi architekt? Ilu inżynierów pracuje przy projekcie wykonawczym? Na czym polega sprawowanie nadzoru autorskiego na budowie? Czy łatwo jest wygrać konkurs architektoniczny? O tym między innymi rozmawiali architekci i architektki Projekt Praga z uczniami dwóch warszawskich liceów podczas ich wizyty w biurze pracowni na terenie dawnej Warszawskiej Fabryki Motocykli na Kamionku.

Marcin Garbacki i Karolina Tunajek na przykładzie własnego, działającego od kilkunastu lat biura ukazali różnorodne działania, jakich mogą podejmować się architekci – od projektów wystaw, scenografii, instalacji przestrzennych, poprzez projekty wnętrz, pawilonów czy krajobrazu, aż po złożone budynki użyteczności publicznej. Opowiedzieli również o wygranym konkursie na nowy budynek Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego na kampusie Ochota, dzięki czemu uczniowie dowiedzieli się między innymi, ile czasu zajmuje opracowanie pracy konkursowej, jak wygląda procedura wyłonienia wykonawcy robót i ile trwa budowa. Pokazano, jak w toku kilkuletniej pracy zespół projektowy przekształca ogólną ideę projektową w nasyconą szczegółami technicznymi dokumentację wykonawczą.

Następnie architektki i architekci z zespołu Projekt Praga przedstawili uczniom różnorodne zagadnienia, z którymi mają do czynienia. Młodzi ludzie mieli też okazję zobaczyć, jak wygląda modelowanie w technologii BIM.

Artur Jasiński i Wspólnicy Biuro Architektoniczne
Krakowska pracownia AJiW gościła w swoim biurze dwie grupy uczniów ze szkół podstawowych. Podczas spotkań architekci Katarzyna Leśnodorska i Marcin Buczek-Palczyński opowiadali o wyzwaniach współczesnych budynków i miast. Dużo uwagi poświęcono zagadnieniu ekologii w budownictwie. Uczniowie mieli okazję dowiedzieć się, że budynki są bardzo dużym emitentem gazów cieplarnianych, w tym CO2, a wiele technologii wykorzystywanych podczas ich wznoszenia jest szkodliwa dla środowiska. Architekci coraz częściej podczas projektowania biorą pod uwagę te aspekty.

Pracownia zaprezentowała swoje projekty z ostatnich lat, w których stara się implementować prośrodowiskowe rozwiązania. Na przykładzie przestrzeni biurowej firmy Zooplus prześledzono drogę od koncepcji do realizacji oraz ukazano, jak dobór materiałów wpływa na charakter i odbiór przestrzeni przez jej użytkowników.

W części praktycznej młodzi ludzie, podzieleni na mniejsze zespoły, mieli możliwość zaprojektowania wymarzonej dzielnicy. Każdy dostał kartkę z parcelą do zagospodarowania oraz otaczającymi ją ulicami. Gotowe projekty ułożono na dużym stole, by ukazać, że każdy z budynków to cegiełka tworząca jedno miasto. Następnie autorzy projektów zaprezentowali je swoim kolegom i koleżankom oraz architektom z AJiW.

AKE Studio
Architekci AKE Studio przeprowadzili swoich gości krok po kroku przez proces projektowy, od momentu podpisania umowy do zakończenia budowy. Zwrócili uwagę na jego złożoność i długotrwałość – niekiedy oczekiwanie na efekty może trwać tyle, ile edukacja w szkole podstawowej. Podkreślono, jak ważną rolę w całym procesie odgrywają: umiejętność rysowania, dzięki której można przelać na kartkę pomysł, oraz szkic, który uczy myślenia przestrzennego.

Uczniowie zobaczyli, jak przebiega projektowanie konstrukcji stalowej, i dowiedzieli się, jak ważna jest ścisła współpraca konstruktorów i architektów. Pozwala ona na swobodny przepływ idei oraz wzajemne uzupełnianie się kompetencji poszczególnych członków zespołu.

AKE Studio podczas projektowania wykorzystuje chmurę punktów – reprezentację terenu przeznaczonego pod zabudowę. Odpowiednio przygotowany model 3D pozwala jak najlepiej wpisać obiekt w otaczający kontekst i umożliwia przeprowadzenie dokładnej analizy oddziaływania na otoczenie, na przykład poprzez sprawdzenie nasłonecznienia mieszkań.

Młodzi ludzie mieli również okazję zapoznać się z projektem międzynarodowym, obrazującym, jak architekt musi koordynować różne branże. Interesujące było to, że ze względu na odległą lokalizację powstającego budynku projektant, aby na bieżąco podglądać postęp prac, posiłkuje się zainstalowanymi na budowie kamerami.

Konior Studio
Tomasz Konior, założyciel działającego od 26 lat studia, po przywitaniu się z młodymi adeptami architektury, pokazał im szkicowniki, w których rodzą się jego pomysły. W młodości, zafascynowany kościelnymi organami, chciał zostać muzykiem. Teraz architektowi ta dziedzina twórczości wciąż pozostaje bliska – jego studio niejednokrotnie już zajmowało się projektami muzycznymi.

Jednym z pierwszych było Centrum Nauki i Edukacji Muzycznej „Symfonia”, obecnie integralna część Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, nieopodal której mieści się Konior Studio. Jego inną flagową realizacją jest siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia. Duże wrażenie na najmłodszych uczestnikach spotkania zrobił model tego ostatniego obiektu, zbudowany z tysiąca klocków Lego. Zaskoczeniem dla nich również było, jak ciężkie i grube są księgi projektów i ile wymogów należy spełnić, aby móc budynek wybudować.

W części praktycznej dzieci zapoznały się z próbkami materiałów, z których powstaje elewacja budynku. Mogły ich dotknąć oraz przyjrzeć się strukturze, kolorom i kształtom. Następnie miały możliwość stworzyć wymarzone miasto przyszłości. Powstały między innymi wille z basenami, bajeczne place zabaw, biurowce sięgające sufitu i bloki mieszkalne z boiskami piłkarskimi na dachach. Tak mogłyby wygladać Katowice po przebudowie – z przymrużeniem oka podsumowano warsztaty.

Dziękujemy wszystkim pracowniom architektonicznym i uczestnikom. Kolejna edycja programu Być jak architekt/ka w 2024 roku.