Nagroda im. Barbary i Stanisława Brukalskich przyznawana jest (niecyklicznie) od 2011 roku. Koordynatorem i pomysłodawcą projektu jest Antoni Ożyński. Zwycięzców tegorocznej edycji poznaliśmy we wtorek 5 czerwca na gali w Teatrze Komedia.

Jak piszą organizatorzy, nagroda ma być honorowym wyróżnieniem dla inwestora (spółdzielni, wspólnoty, dewelopera, inwestora indywidualnego) i promocją najlepszej inwestycji budowlanej (remontu, przebudowy istniejącego budynku lub budowy nowego) zrealizowanej na Żoliborzu z poszanowaniem klimatu i charakteru tej szczególnej dzielnicy. Naszym celem jest wskazanie dobrych przykładów i praktyk, zachęcenie inwestorów planujących remont czy budowę do uwzględnienia w swoich projektach specyfiki Żoliborza, a także uwrażliwienie mieszkańców na piękno otaczającej ich architektury.

Celem nagrody jest także uhonorowanie Barbary i Stanisława Brukalskich, którzy odcisnęli wyraźne piętno architektoniczne na dzielnicy Żoliborz.

Barbara (1899-1980) i Stanisław (1894-1967) Brukalscy to wybitni awangardowi architekci, twórcy nowoczesnej architektury i designu okresu międzywojennego oraz powojennego. Projektowali zarówno zespoły zabudowy mieszkaniowej, jak i obiekty użyteczności publicznej. Wprowadzali awangardowe rozwiązania osiedli mieszkaniowych oraz nowoczesne standardy w projektowaniu mieszkań, w tym wyposażenia wnętrz, mebli, drobnych form architektury, wśród których znajdują się prawdziwe arcydzieła sztuki użytkowej.

Do jury Nagrody zaproszono znawców architektury i Żoliborza. Są to: arch. Maria Brukalska, prof. Marta Leśniakowska, prof. Elżbieta Mazur, arch. Andrzej Bulanda, Antoni Ożyński oraz Tomasz Pawłowski.

Laureaci trzeciej edycji „Nagród Brukalskich” za lata 2014-2017 to:

Kategoria renowacja placówki oświatowej; Zespół Szkół Specjalnych nr. 100 Czarnieckiego 49, pierwotnie Przedszkole Rodzin Wojskowych proj. Jan Koszczyc Witkiewicz realiz. 1930- 1934: renowacja: „ZOLTAR” s.c. (Rojewscy B.T); zespół: mgr inż.arch. Małgorzata Żmichowska – główny projektant; mgr inż. Piotr Szczepański – projekt w części konstrukcyjnej; mgr inż. Piotr Kordek – projektant w części architektonicznej; realizacja 2017; za wzorcowe, zgodne z zasadami konserwatorskimi podejście do renowacji i konserwacji zabytkowego budynku o wybitnych wartościach artystycznych, historycznych i naukowych. Jury docenia częściowe zachowanie i wyeksponowanie śladów po ostrzale artyleryjskim z okresu II wojny jako “świadka historii”.

Kategoria: budynek użyteczności publicznej: Muzeum Katyńskie; Autorzy: BBGK Architekci Sp. z o. o.; Jerzy Kalina; Maksa Sp. z o.o. Autorzy: Jan Belina-Brzozowski & Konrad Grabowiecki architektura; Jerzy Kalina sites-specific; Krzysztof Lang – koordynator) Współpracownicy: Konsultacje: Michał Krasucki; Architekci: Joanna Orłowska, Marek Sobol, Łukasz Węcławski, Emilia Sobańska, Agnieszka Grzywacz, Ewelina Gawell-Wysokińska, Jacek Kretkiewicz, Tomasz Pluciński, Maciej Rąbek, Marcin Szulc Art: Plasma Project s.c. Justyna Derwisz, Adam Kozak, Joanna Baranek-Stach, Łukasz Bigas, Ewelina Kurowska, Justyna Więckowska, Anna Marszałek, Anna Kalina, Małgorzata Zemła, Jacek Hadała, Anna Kijowska, Jan Maurer, Zbigniew Mikielewicz; Architekci krajobrazu: Małgorzata Ogonowska, Monika Rodziewicz, Małgorzata Balińska; Inni: Katarzyna Trojanek, Wojciech Pitala, Wojciech Stefaniak, Anna Gola; realizacja 2013 -2015; za wprowadzenie architektoniczno-przestrzennej formy pomnika-muzeum o silnym działaniu afektywnym na widza, odwołującym się do pamięci o jednym z najtragiczniejszych wydarzeń w XX-wiecznej polskiej historii.

Kategoria: nowa inwestycja; Żoliborz Artystyczny; ul. K. Jędrusik, ul. S. Dygata, pl. C. Niemena, inwestor Dom Development, osiedle mieszkaniowe, Autorzy: Mąka.Sojka.Architekci, architekci Maciej Mąka, Radosław Sojka; współpraca autorska: koncepcja urbanistyczna: Konrad Hałasa; architekci prowadzący: Łukasz Stanaszek (bud. A, B, C, D, E, F), Artur Paczkowski (bud. G, H, I), Katarzyna Ostaszewska (bud. G), Grzegorz Pyzikiewicz (bud. H, I, J), Adam Nieduszyński (bud. K, L), Jarosław Ptaszyński (bud. K, L), Agnieszka Jóźwiak (bud. M), Kacper Matysiak (bud. M), Michał Grotek (bud. H, I); zieleń: Robert Nowicki; kurator artystyczny: Olga Wolniak; realizacja 2011-2017 rok; za dobrze rozplanowany układ urbanistyczny osiedla oraz wysokie walory architektoniczne minimalistycznej, neomodernistycznj formy, doskonale skomponowanej z zielenią oraz wprowadzenie elementów sztuki w przestrzeń publiczną, a także za walor edukacyjno – poznawczy przywracający pamięć o artystach żoliborskich.

Kategoria: renowacja zabytkowego budynku wielorodzinnego; “Szklany Dom” ul. Mickiewicza 34/36, proj. Pierwotny Juliusz Żórawski 1937, realiz. 1937-39: renowacja: inwestor: wspólnota mieszkaniowa “Szklanego domu”, proj. Leszek Tischner, studio UNITY; realizacja 2013-2017; za konsekwentne, wzorcowe, zgodne z zasadami konserwatorskimi podejście do renowacji i konserwacji modernistycznego obiektu o wybitnych wartościach zabytkowych.

Kategoria: renowacja i termomodernizacja budynku wielorodzinnego; ul. Potocka 4; renowacja: inwestor: Spółdzielnia Mieszkaniowa Potok Dolny; proj. renowacji POB Monument sp. z o.o.; realizacja 2017: za wzorcowe, podejście do nadania budynkowi nowej formy kolorystycznej, nawiązującej do estetyki modernistycznej. Jury wskazuje tę realizację jako modelową dla przyszłych prac termomodernizacyjnych w tym obszarze.

Kategoria: renowacja segmentu zabytkowego budynku bliźniaczego; ul. Sułkowskiego 19, projekt Kazimierz Tołłoczko, realizacja 1928-29; renowacja 2014-2016: inwestor prywatny; projekt Olgierd Jagiełło: za wzorcowe, zgodne z zasadami konserwatorskimi podejście do renowacji modernistycznego obiektu z zachowaniem wszystkich oryginalnych detali architektonicznych zaprojektowanych przez jednego z czołowych architektów warszawskich w okresie międzywojnia.

Kategoria: renowacja i rozbudowa segmentu budynku bliźniaczego; ul. Kozietulskiego 41; dom z początku lat 1930-tych; proj. prawdopodobnie pracownia Romualda Gutta dla Spółdzielni Techników Magistratu; południowa część poważnie uszkodzona podczas wojny i odbudowana w latach 1940-tych bez odtworzenia pierwotnego układu cegieł w nadprożach otworów okiennych; renowacja i rozbudowa 2012-2014, inwestor prywatny; proj. arch. Wojciech Ostrowski i Wojciech Jaworski: za wzorcowe rozwiązanie termomodernizacji oraz rozbudowy budynku przedwojennego z zastosowaniem elementów nawiązujących do pierwotnego projektu, w tym charakterystycznej cegły betonowej.

Kategoria: renowacja segmentu; ul. Kaniowska 26, realizacja ok. 1960; renowacja: inwestor prywatny; projekt Luwe Architekci (Łukasz Węcławski): za wyrafinowane, minimalistyczne podejście do renowacji segmentu, wprowadzające do obiektu wyjściowo o małej wartości architektonicznej elementów elegancji i nowoczesności, co wpisuje obiekt w kontekst Żoliborza Oficerskiego. Jury podkreśla wartości estetyczne tej realizacji i wskazuje ją jako modelową przy remontach segmentów w tym ciągu.

Oprócz tego, wyróżnienia i dyplomy honorowe otrzymali:

Kategoria nadbudowa: Al. Wojska Polskiego 30
Kategoria remont segmentu: ul. J. Ch. Paska 22a
Kategoria: akcja społeczna: Mieszkańcy Żoliborza protest “Nie dla mostu i trasy Krasińskiego”
Kategoria: przestrzeń miejska: Zarząd Dróg Miejskich, ul. Z. Krasińskiego na odcinku Plac Wilsona – Wybrzeże Gdyńskie.
Kategoria miejsce: “Miasto Szkutnia Otwarta Pracownia Stolarska”
Kategoria działanie: Burmistrz Dzielnicy Żoliborz Krzysztof Bugla z inicjatywy Fundacji młodej kultury hopsiup project Katarzyna Domagalska“; wprowadzenie do żoliborskich szkół cyklu zajęć “Kształtowanie Przestrzeni”

Zdjęcia: Antoni Ożyński