Spotkanie naukowe wokół wystawy Humanistyczny modernizm. Maciej i Stanisława Nowiccy
Spotkanie: Andrzej Skalimowski, Przemysław Gasztold
Zapraszamy na rozmowę, podczas której przyjrzymy się szczególnie postaci Macieja Nowickiego – architekta o niezwykłym życiorysie i międzynarodowym dorobku, którego losy pozostają do dziś pełne niedopowiedzeń.
Poruszymy wątki jego działalności w okupowanej Warszawie, m.in. udziału w tajnym nauczaniu, późniejszej współpracy z Biurem Odbudowy Stolicy, a także zawiązania się relacji zawodowej i prywatnej ze Stanisławą Sandecką, później Nowicką. Spróbujemy zrekonstruować okoliczności jego wyjazdu do Stanów Zjednoczonych w 1945 roku – decyzji, która zaskoczyła wielu współpracowników i do dziś budzi pytania. Czy była to ucieczka przed realiami powojennej Polski? Czy wyjazd był efektem politycznego nacisku, zawodowej szansy czy może głębszych konfliktów w środowisku? Co wyróżniało Nowickiego na tle polskiego i międzynarodowego środowiska architektonicznego?
W rozmowie nie zabraknie również refleksji nad imponującym, choć krótko trwającym etapem amerykańskiej kariery Nowickiego – m.in. współpracy przy projekcie siedziby ONZ, stadionie w Raleigh, a także indyjskiego miasta Chandigarh – oraz tragicznego finału jego życia w katastrofie lotniczej nad Egiptem w 1950 roku, który na zawsze zamknął obiecującą drogę jednego z najciekawszych polskich architektów XX wieku.
Rozmowę poprowadzi: Andrzej Skalimowski (Dział Naukowy NIAiU).
Spotkanie odbędzie się na placu przed Warszawskim Pawilonem Architektury ZODIAK.
dr Andrzej Skalimowski – historyk, kierownik Działu Naukowego w Narodowym Instytucie Architektury i Urbanistyki. Zajmuje się historią społeczną XX wieku i historią techniki, ze szczególnym uwzględnieniem architektury, planowania przestrzennego i przemysłu. Autor biografii pierwszego naczelnego architekta Warszawy Józefa Sigalina.
dr Przemysław Gasztold – adiunkt w Katedrze Ochrony Państwa i Porządku Konstytucyjnego w Instytucie Bezpieczeństwa Państwa na Wydziale Bezpieczeństwa Narodowego Akademii Sztuki Wojennej, pracownik Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie. Stypendysta Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2013), Departamentu Stanu USA (2019), Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2020-2023), finalista Nagrody Naukowej „Polityki” (2017), laureat Nagrody Naukowej im. Miroslava Tudjmana (2024). Specjalizuje się w relacjach Europy Wschodniej z Globalnym Południem, działalności służb wywiadowczych, międzynarodowym terroryzmie oraz polskim ruchu komunistycznym. Obecnie przygotowuje książkę o roli PRL jako miejsca azylu i edukacji dla uchodźców politycznych i studentów z Globalnego Południa. Sekretarz redakcji czasopisma naukowego „Security and Defence Quarterly”, członek rady redakcyjnej czasopism naukowych: „National Security and the Future” oraz „Komunizm: system–ludzie–dokumentacja”. Autor broszury Maciej Nowicki (1910–1950) – pionier architektur światowej. Droga z Polski do ONZ wydanej przez Instytut Pamięci Narodowej w 2022 roku.
Spotkanie
Kiedy: piątek 13 czerwca 2025, godz. 18:00
Gdzie: ZODIAK Warszawski Pawilon Architektury, Pasaż Stefana Wiecheckiego Wiecha 4, Warszawa
Czas trwania wystawy: 3 kwietnia–13 lipca 2025
Wstęp wolny
Godziny otwarcia wystawy:
wtorek–piątek: 15:00-19:00
sobota–niedziela: 12:00-19:00
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego