Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki

Trzydzieści lat neoliberalizmu w Europie Środkowej i Wschodniej wpłynęło na sposób w jaki mieszkają obywatele tych państw.

Prywatyzacja zasobu mieszkaniowego, oddanie pola deweloperom, absolutyzacja własności prywatnej i system kredytów hipotecznych sprawiły, że mieszkanie z prawa (choć różnie realizowanego) stało się towarem, a nawet w ostatnim czasie, instrumentem finansowym na globalnym rynku. Rośnie liczba obywateli, których nie stać na kredyt mieszkaniowy, czyli nie stać ich na to, by się zadłużyć. Mieszkania są coraz droższe i ciaśniejsze, powstają patodeweloperskie osiedla i chaotyczne przedmieścia. System rynkowy najbardziej eksploatuje najsłabszych, co można zobaczyć w filmie Tomáša Hlaváčka Housing Against Everyone, który mówi o obywatelskiej i politycznej walce o nowe podejście do bezdomności i prawa do dachu nad głową dla najuboższych.

W tym kontekście porozmawiamy o możliwościach poprawy sytuacji: od miejskich polityk, wsparcie osób w kryzysie bezdomności, po niezbędne zmiany systemowe i ekonomiczne po przemodelowanie systemu wartości i opinii publicznej. Przeanalizujemy sytuację mieszkaniową na przykładzie miast pokazywanych na wystawie: Brna i Warszawy. Wspólnie zastanowimy się, jak możemy odzyskać prawo do mieszkania.

Gaby Khazalová pracuje jako reporterka dla czeskich mediów internetowych Deník Referendum. Zajmuje się głównie kwestiami społecznymi, takimi jak kryzys mieszkaniowy i kryzys uchodźczy, ostatnio pracowała nad kilkoma projektami śledczymi. Interesuje się zagadnieniami feminizmu i socjologią miejską.

Agata Twardoch architektka i urbanistka, doktorka habilitowana na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej, członkini TUP i Affordable Housing Forum. Współprowadzi pracownię projektową 44STO. Zajmuje się dostępnym budownictwem mieszkaniowym i alternatywnymi formami zamieszkania, prowadzi badania naukowe, otwarte wykłady popularyzatorskie i warsztaty projektowe. Pisze do czasopism branżowych. Autorka książki System do mieszkania. Perspektywy rozwoju dostępnego budownictwa mieszkaniowego.

Kacper Kępiński architekt i aktywista miejski, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, stypendysta rządu francuskiego na L’École nationale supérieure d’architecture de Paris-Belleville. Studiował także w Amsterdamie i Kopenhadze. Współzałożyciel stowarzyszenia Przestrzeń-Ludzie-Miasto. Realizował projekty z dziedziny przestrzeni publicznej, rozwoju miasta oraz ochrony dziedzictwa architektonicznego. Specjalista ds. projektów zewnętrznych i wystaw w Narodowym Instytucie Architektury i Urbanistyki. Członek rady Fundacji Instytut Architektury, brał udział w przygotowaniu wystaw i projektów edukacyjnych, koordynator projektu Krakowski Szlaku Modernizmu i Pomoszlak.

Zuzanna Mielczarek architektka, badaczka. W ramach działalności w Narodowym Instytucie Architektury i Urbanistyki – organizatorka i kuratorka wydarzeń i wystaw. Absolwentka Wydziału Architektury TU Delft w Holandii. Finalistka Archiprix NL, stypendystka Norman Foster Foundation (program On Cities). Interesuje ją tematyka sprawiedliwości społecznej w kontekście inkluzywnego i niespekulacyjnego mieszkalnictwa, którą zgłębiała m.in. w ramach projektu badawczego Social Housings, zrealizowanego dzięki wsparciu Stimuleringsfonds Creative Industries grant NL, czy angażując się w projekt Warszawska Dzielnica Społeczna.

Prowadzenie: Dorota Leśniak-Rychlak redaktorka naczelna kwartalnika „Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni”, kuratorka wystaw architektonicznych. Współzałożycielka fundacji Instytut Architektury. Autorka książki Jesteśmy wreszcie we własnym domu.