Ściana Wschodnia. Architektura Zbigniewa Karpińskiego

Supernowoczesna, wielkomiejska i modna, skrojona na miarę centrum europejskiej metropolii – taka była Ściana Wschodnia w pierwszych dekadach swojego istnienia.

Wielkie założenie urbanistyczne i wypełniająca je wybitna architektura powstawały jako część budzącego się po odwilży 1956 roku życia kulturalnego i miejskiego. Pasaż Śródmiejski z nowoczesnymi domami handlowymi, wieżowcami i pawilonową, modernistyczną architekturą miały być wyrazem nowych ambicji środowiska twórczego i władz państwowych. Projekt był symbolem nowego kierunku w rozwoju Warszawy i Polski, miejscem na pokaz, enklawą Zachodu w bloku wschodnim. Ściana Wschodnia wraz z Domami Towarowymi Centrum, Rotundą, Sezamem, Zodiakiem, Universalem i kinem Relax stawiała centrum Warszawy na równi z podobnymi realizacjami w Sztokholmie, Rotterdamie czy Paryżu. Wykraczając daleko poza jakości przestrzenne, zajęła istotne miejsce w popkulturze, jest obecna w życiu codziennym warszawiaków i – rozpoznawalna w skali całego kraju – buduje ważny fragment tożsamości stolicy.

Zbigniew Karpiński, główny projektant założenia, kierujący zespołem i koordynujący prace na Ścianie Wschodniej, jest drugim obok swojego największego dzieła, bohaterem ekspozycji. Szczególną uwagę poświęcamy jego projektom budynków i osiedli śródmiejskich, poszukiwaniu typologii i kształtowaniu miejsca styku budynku i przestrzeni publicznej.

Ściana Wschodnia ukazana jest z dwóch perspektyw – przestrzennej i kulturowej. Jakość architektoniczna i urbanistyczna projektu, przemiany od konkursu po realizację zostały pokazane w kontekście ich społecznego odbioru. Wystawa prezentuje życie, które wypełniło Ścianę Wschodnią – jej codzienność, przypisywane jej znaczenia i szczególną pozycję jako kultowego miejsca rozrywki, handlu, spotkań, barów i sklepów, tła dla wielkich wydarzeń propagandowych. Przyglądamy się przekształceniom, którym ta unikatowa i zabytkowa już przestrzeń poddawana jest w ostatnich dekadach.  Wykraczając poza historyczne opracowanie, zastanawiamy się, czym Ściana Wschodnia jest dla współczesnej Warszawy i jakie wnioski możemy wyciągnąć na przyszłość z doświadczeń Karpińskiego i jego zespołu.

Informacje

Czas trwania

24/10 – 9/05/2021

Miejsce

Zodiak Warszawski Pawilon Architektury Pasaż Stefana Wiecheckiego „Wiecha” 4 w Warszawie

Godziny otwarcia

PT – NIEDZ 12 – 18

Procedura zwiedzania w czasie reżimu sanitarnego

Dla naszego wspólnego bezpieczeństwa prosimy o stosowanie się do wskazówek obsługi pawilonu Zodiak.
Pawilon działa w ograniczonych godzinach. Wejście do pawilonu jest jednoznaczne z akceptacją poniższych zasad:

  • Po wejściu należy obowiązkowo zdezynfekować ręce.
  • Dozownik z płynem dezynfekującym dostępny jest przy drzwiach wejściowych.
  • Po wejściu należy zapisać swoje dane kontaktowe na przeznaczonej do tego kartce, a następnie umieścić w pudełku. Dane gromadzone są przez dwa tygodnie od wizyty.
  • Obowiązuje zasada zachowania 2-metrowej odległości pomiędzy gośćmi.
  • Liczba zwiedzających jest limitowana. Na poziomie -1 może równocześnie przebywać 5 gości, poziomie 0 – 9 gości.
    Osoby przebywające w pawilonie muszą zasłaniać nos i usta własną chustą/maseczką/przyłbicą.
  • Podczas kaszlu i kichania należy zakryć usta i nos zgiętym łokciem lub chusteczką, a następnie jak najszybciej wyrzucić chusteczkę do zamkniętego kosza i umyć lub zdezynfekować ręce.
  • Obowiązuje ograniczenie wykorzystania multimediów aktywowanych dotykiem. Obsługą urządzeń zajmuje się obsługa pawilonu.

Działania online

Kolofon

Organizator: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki
Współorganizator: m.st. Warszawa, SARP Oddział Warszawski
Kurator naukowy: dr hab. inż. arch. Bolesław Stelmach, prof. PŁ
Kurator: Kacper Kępiński
Produkcja: Dominika Dragan-Alcantara, Kacper Kępiński (współpraca)
Kwerenda archiwalna: Andrzej Skalimowski
Architektura wystawy: Miastopracownia – Barbara Nawrocka, Dominika Wilczyńska
Projekt graficzny: Katarzyna Nestorowicz
Program towarzyszący: Patrycja Jastrzębska
Komunikacja: Marta Baranowska, Dominika Dragan-Alcantara, Dominik Witaszczyk
Konsultacje merytoryczne: Błażej Brzostek, Andrzej Skalimowski, Tomasz Sławiński
Przygotowanie zdjęć do druku: Zbigniew Kordys
Redakcja: Ewa Ślusarczyk
Tłumaczenia: Dorota Wąsik
Wykonanie aranżacji: Artmontage
Współorganizacja: Anna Brzezińska-Czerska, Monika Komorowska, Katarzyna Sałbut, Artur Wosz, Katarzyna Julia Zachara
Podziękowania: Marek Karpiński, Mikołaj Nowak-Rogoziński, Robert Jarosz, Tomasz Fudala, Bożena Drygas, Ilona Karwińska, Grzegorz Mika, Marlena Happach, Zygmunt Borawski
Partnerzy: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Archiwa Państwowe, Szkoła Filmowa w Łodzi, Muzeum Neonów
Patroni medialni: Architektura&Biznes, Architektura-murator, Czas Kultury, TVP3 Warszawa, TVP Kultura, Stolica
Patronat honorowy: Zarząd Główny Stowarzyszenia Architektów Polskich
Współpraca: Neon Muzeum, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych, Narodowy Instytut Audiowizualny, Polska Agencja Prasowa, Ośrodek KARTA, Telewizja Polska, Archiwum SARP, Figaro film, Wytwórnia Filmów Oświatowych

Partnerzy

Logotypy