Jest to zagadnienie szczególnie ważne w Polsce, kraju który od 30 lat, od momentu transformacji ustrojowej, odbudowuje i na nowo konstruuje własną kulturę kształtowania przestrzeni, co jest procesem niełatwym, a wręcz niewykonalnym bez równoczesnej edukacji społecznej.

Powszechna edukacja w zakresie kultury budowania jest w tym dążeniu elementem niezbędnym. Realizowana w ramach systemu oświaty, a także poza systemem edukacji – w muzeach, ośrodkach i instytucjach kultury itp. jest jedyną drogą do podniesienia społecznej świadomości, ale także i poczucia obywatelskiej odpowiedzialności za wspólną przestrzeń i środowisko naturalne. Kluczowymi elementami tego procesu powinni być kompetentni edukatorzy.

Stąd też zdecydowaliśmy o stworzeniu międzyuczelnianych, interdyscyplinarnych studiów podyplomowych na kierunku „ARCHI:KULTURA – edukator architektoniczny”, które pozwolą wykształcić kadrę edukatorów, mediatorów i nauczycieli, którzy mogliby w sposób świadomy i kompetentny prowadzić później indywidualne działania, kursy i wydarzenia, a także wprowadzać zajęcia nt. Baukultur. Koncepcja studiów zasadza się na założeniu interdyscyplinarnego dialogu między kierunkami pedagogicznymi i projektowo-architektonicznymi.

Celem studiów podyplomowych „Archi:kultura – edukator architektoniczny” jest wykształcenie edukatorów architektonicznych merytorycznie przygotowanych do popularyzacji wiedzy o środowisku zbudowanym, w kontekście powszechnego dążenia do podnoszenia kultury budowania i jakości otaczającej nas przestrzeni.

Absolwenci studiów wyniosą z nich umiejętności opracowywania i realizacji zajęć z zakresu powszechnej edukacji architektonicznej i przestrzennej (PEA), a także jej upowszechniania w instytucjach i ośrodkach kultury, a także (we współpracy z nauczycielami) w szkołach podstawowych i średnich. Studia dają także przygotowanie do różnych form prowadzenia tzw. „mediacji architektoniczno-przestrzennej”, czyli społecznej komunikacji wątków związanych z architekturą i urbanistyką, kulturą kształtowania środowiska zbudowanego. Zajęcia dają możliwość poszerzenia wiedzy na temat architektury i urbanistyki, a także mechanizmów procesów planistycznych i partycypacyjnych.

Rozbudowany moduł zajęć dotyczących metodyki daje absolwentom studiów szeroki wachlarz praktycznych i innowacyjnych (kompetencje XXI wieku, STEAM education, kształcenie poszukujące, współczesne media, metody projektowe itp.) narzędzi oraz inspiracji do tworzenia autorskich scenariuszy zajęć, programów i wydarzeń edukacyjnych z zakresu powszechnej edukacji architektonicznej – dostosowanych do specyfiki wykonywanego zawodu, różnych grup odbiorców i obszarów działalności (szkoła, kultura, partycypacja). Przygotowane w toku studiów autorskie scenariusze i programy z zakresu edukacji (innowacje, autorski program kształcenia itp.), kultury, mediacji i partycypacji absolwenci kierunku będą mogli wykorzystać bezpośrednio w swoich bieżących działaniach zawodowych.

Program studiów „Archi:kultura – edukator architektoniczny” obejmuje pięć modułów tematycznych:

· Wstęp do architektury i urbanistyki (38 godz.)

· Metodyka (42 godz.)

· Mediacja. Partycypacja. Dostępność (38 godz.)

· Edukator/mediator powszechnej edukacji architektonicznej PEA (34 godz.).

· Warsztaty stacjonarne i terenowe (54 godz.)

Wraz z seminarium (8 godz.) oraz zjazdem/ami studia obejmują w sumie 214 godz. dydaktycznych (32 ECTS).

W obrębie modułów w postaci wykładów i warsztatów, rozwijane są zagadnienia, dotyczące zarówno idei, jak i przede wszystkim praktycznej strony popularyzacji wiedzy o środowisku zbudowanym i kulturze budowania z poszanowaniem środowiska naturalnego. Zajęciom wykładowym i warsztatom w semestrze II towarzyszy seminarium (8 godz.), w trakcie którego słuchacze studiów pracują nad pracą końcową, czyli autorskim scenariuszem/programem/koncepcją wydarzeń edukacyjno-kulturalnych bądź mediacyjnych, pod okiem specjalistów i praktyków PEA. Przygotowanie i pozytywne zaliczenie pracy końcowej jest wraz z zaliczeniem wszystkich modułów tematycznych oraz dwóch miedzyprzedmiotowych quizów „samokształceniowych” (na koniec każdego z dwóch semestrów), warunkiem uzyskania świadectwa ukończenia studiów wydawanego przez Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej, oraz certyfikatu ukończenia studiów firmowanego przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, Politechnikę Krakowską oraz Politechnikę Gdańską. Program jest realizowany w obrębie dwóch semestrów akademickich.

Studia zaplanowane są w formule hybrydowej: większość zjazdów realizowana jest w formule zdalnej (on-line; min. 3/11 zjazdów), przewidziano także min. 3 zjazdy w formie stacjonarnej (liczba zależna od budżetu danej edycji studiów). Zajęcia odbywają się w weekendy (2 dni, 20 godzin dydaktycznych) – w soboty, w godz. 9.00–18.15 (z przerwą obiadową) oraz w niedziele, w godz. 9.00–18:15 (z przerwą obiadową). Zajęcia na zjazdach stacjonarnych obejmują w sumie 18 godzin dydaktycznych – prowadzonych w soboty, w godz. 9.00–18.15 (z przerwą obiadową) oraz w niedziele, w godz. 9.00–16:30 (z przerwą obiadową). W semestrze I (zimowym) planuje się 1 zjazd stacjonarny (rozpoczęcie roku). W semestrze II (letnim) planuje się 2 zjazdy stacjonarne rozplanowane w miesiącach kwiecień-czerwiec. Każdy ze zjazdów w trakcie studiów będzie organizowany w innej lokalizacji: Kraków, Warszawa, Gdańsk.

Wstępnie planuje się całościowo w ramach semestru I – 5 zjazdów: 2 zjazdy w październiku, po jednym zjeździe w miesiącach listopad-styczeń. W semestrze II: 6 zjazdów w miesiącach marzec-czerwiec. Harmonogram uwzględnia organizacje zajęć na Uniwersytecie Komisji Edukacji Narodowej, całościowy czas trwania szkolnych ferii zimowych w kraju, a także dni wolne i święta.

Absolwent studiów podyplomowych „Archi:kultura – edukator architektoniczny” jest przygotowany merytorycznie do opracowywania i realizacji zajęć z zakresu powszechnej edukacji architektonicznej i przestrzennej w instytucjach publicznych, ośrodkach kultury, a także (we współpracy z nauczycielami) w szkołach podstawowych i średnich.

Studia dają słuchaczom możliwość poszerzenia wiedzy na temat środowiska zbudowanego, architektury i urbanistyki, a także mechanizmów procesów planistycznych i partycypacyjnych. Rozbudowany zakres zajęć, dotyczących metodyki daje absolwentom studiów szeroki wachlarz praktycznych innowacyjnych narzędzi oraz inspiracji do tworzenia autorskich scenariuszy zajęć, programów i wydarzeń edukacyjnych z zakresu powszechnej edukacji architektonicznej – dostosowanych do specyfiki wykonywanego zawodu i działań (szkoła, kultura, partycypacja).

Absolwenci studiów są zaznajomieni z podstawowymi zagadnieniami z zakresu dydaktyki i pedagogiki nauczania różnych grup wiekowych (dzieci – młodzież – dorośli), a także metodyką przekazywania wiedzy o środowisku zbudowanym zarówno w procesach edukacyjnych, jak też w ramach inicjatyw kulturalnych, działań administracji samorządowej, partycypacji itp. Słuchacze studiów nabywają również umiejętności z zakresu komunikacji, mediacji i rozwiązywania konfliktów przestrzennych, związanych z przemianami w przestrzeni miejskiej i procesami partycypacji.

Absolwenci kierunku będą mogli wykorzystać elementy edukacji architektoniczno-przestrzennej w swoich zawodowych działaniach, a być może zobaczą nawet w tej specjalizacji swoją własną ścieżkę zawodową.

Studia mają charakter dokształcający.

UWAGA! Studia nie dają słuchaczom kwalifikacji nauczycielskich i/lub zawodowych.

Planowane terminy zjazdów: 

Wstępnie planuje się całościowo w ramach semestru I – 5 zjazdów: 2 zjazdy w październiku, po jednym zjeździe w miesiącach listopad-styczeń. W semestrze II: 6 zjazdów w miesiącach marzec-czerwiec. Harmonogram uwzględnia organizacje zajęć na Uniwersytecie Komisji Edukacji Narodowej, całościowy czas trwania szkolnych ferii zimowych w kraju, a także dni wolne i święta.

Termin rejestracji elektronicznej
2024-06-01 – 2024-09-25
Planowany termin rozpoczęcia
12-13 lub 19-20 października 2024 r. – zjazd stacjonarny w Krakowie, do potwierdzenia wkrótce
Czas trwania studiów
2 semestry

dr inż. arch. Dorota Wantuch-Matla – Kierowniczka studiów
Katarzyna Domagalska – Kierowniczka merytoryczna ze strony NIAiU
dr inż. arch. Elżbieta Kusińska – Koordynatorka studiów z ramienia Wydz. Architektury Politechniki Krakowskiej
dr inż. arch. Piotr Marczak – Koordynator studiów z ramienia Wydz. Architektury Politechniki Gdańskiej

Patronat medialny studiów: Architektura & Biznes