Architekt Czesław Bielecki odznaczony Orderem Orła Białego

Czesław Bielecki – wybitny polski architekt, publicysta, działacz opozycyjny w okresie PRL-u i społeczny po 1989 roku – otrzymał z rąk Prezydenta RP Order Orła Białego.

Ten urodzony w 1948 roku, znakomity  architekt jest absolwentem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1997 roku uzyskał stopień doktora nauk technicznych w zakresie architektury i urbanistyki na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej na podstawie rozprawy pt. Gra w miasto.

Brał udział w studenckich protestach w Marcu ‘68. W latach 70. odbywał staże architektoniczne we Francji, RFN-ie oraz Izraelu. Uczył się projektowania, ale jednocześnie rozwijał działalność konspiracyjną – wydawał w drugim obiegu, publikował broszury i czasopisma, pisał felietony –  zyskując miano jednego z najważniejszych niezależnych publicystów politycznych lat 80. Współpracował z paryską „Kulturą”, w której publikował pod pseudonimem Maciej Poleski. Od 1980 roku należał do NSZZ „Solidarność”, zasiadał w Komisji Kultury MKZ Regionu Mazowsze. Po wprowadzeniu stanu wojennego ukrywał się. Zaangażował się w działalność wydawnictw podziemnych: był współautorem Małego Konspiratora, publikował m.in. w „Tygodniku KOS” i „Tygodniku Solidarność”. W latach 1982–1989 był założycielem i szefem Wydawnictwa CDN. Dwukrotnie trafiał do aresztu: w maju 1983, a następnie w kwietniu 1985 roku, oskarżony o próbę obalenia ustroju. Za drugim razem został zwolniony po około jedenastu miesiącach. W trakcie osadzenia, domagając się przyznania mu statusu więźnia politycznego, prowadził głodówkę, podczas której był przymusowo karmiony.

W latach 70. opublikował na łamach „Architektury” słynny artykuł O ciągłości w architekturze, będący swoistym manifestem zerwania i mądrej krytyki modernistycznej doktryny kształtowania miast jako zbioru osiedli. Zawierał on, co absolutnie wyjątkowe, propozycje metodologiczne dotyczące kształtowania miasta, aktualne do dziś.

Firmę architektoniczną – Dom i Miasto – założył w latach 80. Zajmuje się projektowaniem architektoniczno-budowlanym oraz planowaniem przestrzennym. Gościnnie wykładał na temat architektury i urbanistyki w Warszawie, Łodzi, Berlinie, Londynie, Montrealu, Filadelfii, Sydney i Melbourne.

Jest autorem takich realizacji, jak: Pomnik zgrupowania AK „Żywiciel”, Stacja Radegast, Pomnik Zagłady Łódzkiego Getta, Pomnik Polaków Odznaczonych Medalem „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata” w Łodzi, siedziba PSE Operator w Warszawie, projekt Socland – Muzeum Pamięci Komunizmu w Warszawie (niezrealizowany), Dom letni w Pogórzu k/ Kazimierza czy jego własna rezydencja w Bartoszówce.

Jest laureatem m.in. Nagrody Dziennikarzy Niezależnych (1985), przyznawanej przez podziemne wówczas Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich czy Nagrody im. Alfreda Jurzykowskiego (1987) za wybitne osiągnięcia na polu szeroko pojętej kultury. Został również wyróżniony Odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1999), Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci (2005) oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).

Czesław Bielecki to postać renesansowa: wybitny architekt, urbanista, teoretyk architektury i urbanistyki, naukowiec,  polityk, działacz społeczny. Nade wszystko jednak erudyta, niezwykle inteligentny i przenikliwy obserwator i komentator życia politycznego i publicznego. Jego myśl, dorobek i postawa „pro publico” stawiają go w rzędzie największych postaci okresu powojennego Polski. Order Orła Białego jest tylko tego potwierdzeniem.

(fot. PAP)